طرح توزیع سهام عدالت، نخستین بار در مرداد ماه سال ۸۴ و پس از ابلاغ سیاستهای اصل ۴۴ قانون اساسی در جلسه هیات وزیران دولت وقت به تصویب رسید. در ادامه این مسیر برای شناسایی مشمولان سهام عدالت از سال ۸۴ تا سال ۸۹، در مجموع ۶ بار تصمیم مسئولان وقت دچار تغییر شد. در ابتدا بنا بود این سهام به همه ایرانیانی که ۱۵ سال کامل دارند با اولویت دهکهای پایین درآمدی واگذار شود اما در آبان ماه سال ۸۵ این تصمیم عوض شد و قرار شد سهام عدالت تنها به دو دهک پایین درآمدی برسد و نهایتاً در فروردین ۸۸ با تصویب آییننامه اجرایی توزیع سهام عدالت، ارائه سهام عدالت به ۶ دهک پایین درآمدی که ۲ دهک پایین درآمدی آن با اولویت روستاییان و عشایر بود، به تصویب رسید.
علی رغم تاکید قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی بر اختصاص این سهام به دهکهای درآمدی، اما از همان ابتدا به جای بررسی دقیق درآمد افراد، اقشار جمعیتی مبنای تخصیص این سهمها قرار گرفت. بر این مبنا اگر چه در گام اولیه، اقشار آسیبپذیر تحت پوشش نهادهای حمایتی مشمول دریافت سهام عدالت قرار گرفتند اما در ادامه اقشار جمعیتی خارج از دهکهای پایین درآمدی نیز مشمول دریافت سهام عدالت شدند که شاغلین دستگاههای اجرایی، بازنشستگان کشوری، لشکری، تأمین اجتماعی و کارکنان شاغل شهرداریها از جمله آنها بودند.
از آن زمان تاکنون به سهامداران در پایان هر سال مبلغی تحت عنوان سود سهام عدالت پرداخت که این رقم هر سال اندکی نسبت به سال قبل، با افزایش مواجه میشود؛ البته آنطور که مسئولان اقتصادی کشور اعلام کردهاند امسال سود سهام عدالت (مربوط به عملکرد سال ۱۴۰۰) دو برابر شده و بخ بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان میرسد که با توجه به اینکه سود شرکتهایی که به تازگی مجمع برگزار کردهاند باید بر اساس جدول زمانبندی وصول شود، بنابراین سود مذکور امسال در دو مرحله واریز خواهد شد.
در همین راستا آنطور که احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرده «سود سهام عدالت شرکتهای بورسی که مهلت آنها برای واریز سود به پایان رسیده و سود سهام عدالت آنها قابل وصول است، تا پایان پاییز برای همه ۴۹ میلیون نفر سهامدار عدالت به میزان ۵۰۰ هزار تومان واریز شود.»
سبد سهام عدالت از تعدادی سهام ارزنده و نمادهای بزرگ بازار سرمایه تشکیل شده است و نزدیک به ۵۰ شرکت سرمایهپذیر بزرگ را شامل میشود که سال گذشته سود سهام عدالت (مربوط به عملکرد سال ۱۳۹۹ شرکتها) بر اساس ارزش برگهای سهام، سودهایی به میزان ۴۸۹ هزار تومان، ۴۹۲ هزار تومان، ۵۳۲ هزار تومان، ۵۷۵ هزار تومان و یک میلیون و ۸۱ هزار تومان واریز شد.
ارزش برگ سهام |
سود واریز شده در سال ۱۴۰۰ |
سهام عدالت ۴۵۲ هزار تومانی |
۴۸۹ هزار تومان |
سهام عدالت ۴۹۲ هزار تومانی |
۵۳۲ هزار تومان |
سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی |
۵۷۵ هزار تومان |
سهام عدالت یک میلیون تومانی |
یک میلیون و ۸۱ هزار تومان |
بنابراین با توجه به اینکه اعلام شده است سود امسال سهام عدالت که مربوط به عملکرد سال ۱۴۰۰ شرکتها میشود دو برابر سود سهام سال ۱۳۹۹ خواهد بود، احتمالاً سودهای واریزی بر اساس ارزش برگهای سهام، ۹۷۸ هزار تومان، یک میلیون و ۶۴ هزار تومان، یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان و دو میلیون و ۱۶۲ هزار تومان خواهد بود.
ارزش برگ سهام |
سود واریز شده در سال ۱۴۰۱ |
سهام عدالت ۴۵۲ هزار تومانی |
۹۷۸ هزار تومان |
سهام عدالت ۴۹۲ هزار تومانی |
یک میلیون و۶۴ هزار تومان |
سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی |
یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان |
سهام عدالت یک میلیون تومانی |
۲ میلیون و ۱۶۲ هزار تومان |